Pałac w Walewicach, zbudowany w latach 1773-1783 dla szambelana króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – Anastazego Walewskiego. Pałac w stylu klasycystycznym powstał nad rzeką Mrogą według projektu Hilarego Szpilowskiego. 4 maja 1810 roku urodził się w nim syn Napoleona i Marii Walewskiej, Aleksander Colonna-Walewski, późniejszy ambasador Francji w Wielkiej Brytanii i minister spraw zagranicznych Napoleona III.W połowie XIX wieku pałac wraz z majątkiem przeszedł w ręce rodziny Grabińskich herbu Pomian, którzy byli jego właścicielami do 1945 r. wywłaszczeni na mocy dekretu o reformie rolnej. Grabińscy pałac zmodernizowali i przebudowali na przełomie XIX i XX w., założyli stadninę koni półkrwi (anglo-araby), rozwinęli hodowlę karakułów, olbrzymią hodowlę ryb (na ponad 100 ha stawów), fabrykę mączki ziemniaczanej i krochmalu. Ostatnimi właścicielami Walewic byli szambelan papieski Stanisław Bohdan Grabiński z żoną Jadwigą z hr. Potockich, a po jego śmierci w 1930 r. ich małoletnie dzieci: Stanisław Wojciech, Maria, Władysław, Róża i Jan Grabińscy.W pałacu do dziś znajduje się część wyposażenia i mebli po ostatnich właścicielach.W nocy z 9 na 10 września 1939 ciężkie walki o wieś Walewice, folwark, dwór i pałac stoczyła Wielkopolska Brygada Kawalerii. Bój ten był częścią bitwy nad Bzurą. W czasie walki wyróżnił się dowódca 1. szwadronu 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich rotmistrz Michał Gutowski. Ciężko ranny został podporucznik rezerwy Aleksander Lossow-Niemojowski.Niedaleko pałacu znajduje się cmentarz poległych kawalerzystów polskich, wraz z pomnikiem upamiętniającym tę walkę. Na parafialnym cmentarzu w pobliskich Bielawach jest również kwatera poległych w wojnie obronnej 1939, a także neogotycka kaplica grobowa rodziny Grabińskich.W 1966 roku realizowano tu zdjęcia do filmu komediowego Marysia i Napoleon, a w 1979 roku do serialu Rodzina Połanieckich.Według rejestru zabytków NID na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy z XVIII-XIX w.:pałac z pawilonami i galeriami, 1783, nr rej.: 119-VII-28 z 18.01.1962 oraz 119 z 24.08.1967park, nr rej.: 617 z 24.08.1967
Dodaj komentarz